Bu yazı 2017 yılında SözMüzikÜtopya'da yayımlanmıştır.

"MİTAT KARAMAN BENİM!"

Doğu Yücel’in son romanı ‘Kimdir Bu Mitat Karaman?’, İstanbul Kitap Fuarı’nda kendini gösterdikten kısa bir süre sonra raflardaki yerini aldı. Şimdilerdeyse okurunu hızlı bir biçimde bulduğunun işaretlerini veriyor.

Mitat Karaman’ın sakarlık, beceriksizlik, yalnızlık gibi olumsuzlanmaya müsait yanları öne çıksa da sevimli ve sempatik yanıyla sempati duyulan bir karaktere dönüşmesi uzun sürmüyor. Bu sempatinin torpiliyle de yaşadığı olumsuzluklar ile özdeşlikler kurabilmek kolaylaşıyor. Yine de karakterin içinde olmak istenmeyecek durumlarla karşılaştığı, sahip olmak istenmeyecek özelliklere sahip olduğu da kesin! “Kimdir Bu Mitat Karaman?” sorusu, Yeşilçam’da kötü karakterin “Kara Murat kim?” sorusuna paralel değilse de, verilen cevaplarda bir paralellik olabilir: “Mitat Karaman benim!”, “Benim!”, “Hayır benim!”…

Şimdiye dek büyülü gerçekçilik, fantazya ve bilimkurgudan oluştuğunu söyleyebileceğimiz bir çerçevede işler ortaya koyan yazarın bu romanında tarz alanını ustaca genişlettiğini görüyoruz. Polisiye, mizah, felsefi unsurlar, karakter analizleri gibi başkaca özellikler çok iyi dengelendiği romanda, Yücel’in bilinen tarzını hatırlatan, sadık okurlarını da hoşnut edecek dokunuşların ihmal edilmediğini de belirtmelim. Mizahın, varlığını hissettirmekten pek geri durmadığı roman genel olarak etkili bir akıcılığa sahip. Doğu Yücel, okura çözülmesi gereken bir cinayet ile kimlik tabanlı bir çatışma durumunu aynı anda ustaca hediye ederek hem hızlı hem de edebi anlamda zevkli bir okumayı mümkün kılmış.

Temel hikayenin diri tuttuğu merak duygusu, Mitat Karaman’ın kendini içinde bulduğu durumların trajikomikliği ve sürekli karşılaşılıp üstünde durulmayan günlük hayatın ayrıntıları ile birleşerek okuma zevkini güçlendiriyor. Tespitler ve genel çerçevede anlatılmak istenen, bir tat yakalamak uğruna kopukluğu göze alarak değil, genel kurgu ile çok alakalı şekilde işleniyor.

Kitabı okuyanların yaygın yorumlarına bakıldığında ise iki vurgu öne çıkıyor;

1- Romanın çok kısa sürede okunabilmesi 2- Sinema filminin çekilmesi gerektiği.

Kitabın hızlı ve keyifli bir şekilde tamamlandığından zaten söz ettim. “Filmi çekilmeli” duygusu uyandırdığına ise kesinlikle katılıyorum. Daha okurken hayali bir casting planlamasına başlamak dahi mümkün.

Mitat Karaman, isminde bulunmayan H’leri ile talihsizlik sembolü gibi bir anti kahraman. Ne var ki o, bu H’lere hiç sahip olmadığı için yokluklarını da hissetmiyor gibi. Bu yokluklar dışarıdan belli oluyor sadece. Mitat’ın yaşadığı sıkıntılar, tercih ve mecburiyet arasında gidip geldiğinden böyle belki de. Farklı kesimler halinde ayrışmalarımızın ortasında, bir apartmanda, farklı insanlar ile mecburi bir iletişimdeyken kabuğunu kırmaya başlamasıyla da okura önemli şeyler söylüyor.

Mizah dergisi Pişmiş Kelle’de doğup, daha sonra Leman sayfalarında varlığını sürdüren bir karakter vardı; Ediz. Bilenler olacaktır; Metin Fidan’ın çekingen, utangaç, talihsiz, yalnız ve hep bu özellikleri pekiştirecek olaylara muhatap olan çizgi karakteri… Ediz bir dönem “Ediz gibi kaldım.”, “Tam Ediz’lik hadise.” şeklinde dilimize yerleşivermişti. Kimdir Bu Mitat Karaman’ın barındırdığı sinema potansiyelini de hesaba katarsak tanınma ve sevilme yoğunluğu artacak gibi. Nihayetinde yayıldıkça ve sevildikçe de Ediz gibi anonimleşecek bir tabire evrilmeye de aday olabilir.

Son olarak, Kimdir Bu Mitat Karaman’ın, yine Doğu Yücel tarafından hazırlanmış Spotify Çalma Listesini bırakalım ki, sozmuzikutopya’nın adına ve çerçevesine daha da yaklaşalım.